بررسی نسبت‌های نقدینگی، آنی، جاری و وجوه نقد

بررسی نسبت‌های نقدینگی

نسبت‌های نقدینگی در واقع بخشی از نسبت‌های شرکت‌ها محسوب می‌شوند که هدف آنها محاسبه میزان نقدینگی شرکت برای ایفای تعهدات یا دیون کوتاه‌مدت خود می‌باشد.

با نگاهی به ترازنامه شرکت‌ها و بررسی بخش دارایی‌ها و بدهی‌های جاری شرکت می‌توان این نسبت‌ها را محاسبه کرد تا یک شمای کلی از نسبت‌های نقدینگی شرکت‌ها به دست آورد.

مهمترین نسبت‌های نقدینگی شرکت‌ها شامل سه مورد بسیار مشهور می‌شود که عبارتند از: ۱٫ نسبت جاری، ۲٫ نسبت آنی و ۳٫ نسبت وجوه نقد. در زیر نحوه محاسبه این نسبت‌ها را توضیح می‌دهیم.

  1. نسبت جاری

نسبت جاری در واقع از تقسیم دارایی‌های جاری بر بدهی‌های جاری شرکت به دست می‌آید و این ارقام معمولا در ترازنامه شرکت‌ها و در قسمت دارایی‌ها و بدهی‌های جاری موجود است. در واقع در حالت کلی این نسبت به ما می‌گوید آیا شرکت می‌تواند بدهی‌های جاری و کوتاه‌مدت خود را از طریق دارایی‌های جاری پرداخت کند یا نه و این نسبت چه اندازه است. چون این دو آیتم در ترازنامه شامل دارایی‌هایی است که قابلیت تبدیل شدن نسبتا سریع به نقدینگی را دارند و بدهی‌های جاری نیز به سرعت می‌بایست از طریق این دارایی‌ها در دستور کار رفع تعهد قرار بگیرند.  با یک تقسیم ساده می‌توان این نسبت را به دست آورد. فرمول نسبت جاری به شرکت زیر است:

نسبت جاری = دارایی‌های جاری / بدهی‌های جاری

  1. نسبت آنی

نسبت آنی یکی دیگر از نسبت‌های نقدینگی به شمار می‌رود که توانایی پرداخت بدهی‌های جاری از طریق دارایی‌های سریعا نقدشونده را محاسبه می‌کند. این آیتم در واقع فقط بر دارایی‌هایی متمرکز است که قابلیت سریع تبدیل به وجه نقد را دارند و یا اینکه از آنها برای رفع تعهدات شرکت می‌توان استفاده کرد. به همین دلیل در محاسبه نسبت آنی معمولا موجودی‌های مواد و کالا که قابلیت سریع نقدشوندگی ندارند از دارایی‌های جاری کسر می‌شود و سپس آن را بر بدهی‌های جاری تقسیم می‌کنند. فرمول نسبت آنی به شرح زیر است:

نسبت آنی= دارایی‌های جاری موجودی مواد و کالا / بدهی‌های جاری

  1. نسبت وجوه نقد

یکی دیگر از نسبت‌های نقدینگی که گاهی مورد توجه تحلیل‌گران شرکت‌ها قرار می‌گیرد نسبت وجوه نقد است. تعریف ساده این نسبت این است که شرکت تا چه حد می‌تواند بدهی‌های جاری خود را با وجوه نقد خود که اکنون در دسترس دارد پرداخت کند. به همین خاطر در این نسبت معمولا حتی حساب‌های دریافتنی نیز قرار نمی‌گیرد چرا که قابلیت سریع تبدیل به وجه نقد را ندارد. فرمول نسبت وجوه نقد به شرح ریر است:

نسبت وجوه نقد: موجودی نقدی + سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت / بدهی‌های جاری

نسبت وجوه نقد معمولا یک نسبت به شدت محدود و محافظه‌کارانه است چرا که شرکت‌ها برای رفع تعهدات جاری خود ابتکارات زیادی به کار می‌برند و به همین دلیل تمرکز بر تنها موجودی نقد شرکت کمی تا حدودی محدودکننده است و نمی‌تواند یک آیتم بسیار مفیدی برای تحلیل وضعیت شرکت باشد.